Kullanıcı girişi yapabilmeniz için kullanıcı adı ve parolaya sahip olmanız gerekmektedir. Üye değilseniz sağdaki bölümden üyelik kaydı gerçekleştirebilirsiniz.
Şifrenizi unuttuysanız sağdaki Yeni Üyelik/Şifremi Unuttum bölümüne sadece email adresinizi giriniz.
Ayan-beyan Ayane
Ocak 1988’de çıkmaya başlayan Ayane dergisi Aralık 1990’da yayınlanan son sayısıyla önceden planlayarak ve o sayıda bir indeksini de sayfalarının sonuna ekleyerek kapanmıştı. Dergicilik dünyamızın en derli-toplu dergilerinden biri olan Ayane, toplam 36 sayı çıktmıştır.
Şair-eleştirmen Mehmet Erdoğan’ın yönettiği bu dergi, Edebiyat Dergisi’ni ve biraz da ilk dönem Aylık Dergi’yi hatırlatan mizanpajıyla sayfalarına ileride kitaplaşacak ve kitaplaşmaya aday birçok şiir ve yazı sığdırmıştır.
Dergide en çok şiiri yayınlanan şairlerden İbrahim Eryiğit ve Arif Dülger’in ilk şiir kitapları, ağırlıklı olarak Ayane’de yayınlanan şiirlerden oluşmuştu: Eryiğit’in Kayıtsız Sevdalar’ı ve Dülger’in Şiir Nöbetleri’nin Mehmet Erdoğan marifetiyle şiir okuyucusuna ulaştırıldığına bizzat şahidim. Belirtmeden geçemeyeceğim bir ayrıntı da Eryiğit’in 25, 27, 29. sayılarda üç bölümü yayınlanan “Ebu Zer Destanı” başlıklı uzun soluklu mesnevîsinin yarım kalışıdır. Şair, bu destanı sürdürmeliydi bana kalırsa; sürdürmeli ve kitaplaştırmalıydı.
Mehmet Erdoğan’ın ilk şiir kitabı Örtüye Bürünmüş Sözler’i oluşturan şiirler ağırlıklı olarak Ayane’de yayınlanmıştır. Erdoğan’ın eleştirilerini topladığı Sübjektif Yazılar’ı da hakeza Ayane’nin bir meyvesidir.
Ayane’de Erdoğan, Eryiğit ve Dülger’in dışında en çok Süleyman Çelik, Hicabi Kırlangıç, Nazir Akalın, A.. İhsan Kolcu, Mustafa Muharrem, Hayrettin Orhanoğlu gibi isimler şiir yayınladı. Ömer Ceylan, İsmail Kasap, Mahmut Kaplan, Mehmet Önal, N. Nihal Özer, Osman Selvi ve M. Ali Garip ise bu dergide yazıp da şiirlerinin kitaplaştığına şahit olmadığımız şahsiyetlerdir. Özellikle Ömer Ceylan’ın sadece Ayane’de yayınlanan şiirleri dahi bir kitap teşkil edebilir sanırım. Klasik tarzda bir gazel şairi olarak Serdar Adem’i de Ayane sayesinde tanımıştık ama uzun bir zamandır şiir piyasasında rastlayamıyoruz ona. Gazellerini kitaplaştırdığını da sanmıyorum.
Öykü türüne özel bir önem verdiği gözleniyordu Ayane’nin. Bu meyanda dergide öne çıkan iki isim İsmail Hocaoğlu ve Kâmil Yeşil’dir. Hocaoğlu öyküyü sürdürmedi. Yeşil ise o tarihten sonra birçok dergide yayınladığı öykülerini kitaplaştırmış usta bir öykücüdür artık. Sanırım Ayane’de yayınlanan ürünlerini kitaplarına almıştır.
Söyleşileriyle de dikkat çeken Ayane’de on bir bölümlük “Sanatçılarımızla Konuşmalar” başlıklı bir söyleşi dizisi yer almıştır. Bu dizi-söyleşilerde ağırlıklı olarak şairler göze çarpar. Söz konusu şairlerin poetikaları üzerinde ileride çalışacak olan araştırmacılar için arayıp da bulunamayacak ipuçları burada meknuzdur. Aslında sadece bu on iki bölüm müstakil bir kitap teşkil edebilir. Fakat dergide yer alan ve ülkemizin sanat ve düşünce erbabıyla gerçekleştirilmiş diğer konuşmalar da çok dikkat çekicidir. Bunlardan Arif Dülger’in İsmet Özel’le yaptığı söyleşi, Özbahçe’nin hazırladığı üç ciltlik İsmet Özel röportajları kitabına girmiştir. Orhan Okay, Arif Ay, Ebubekir Eroğlu, D. Mehmet Doğan, Ahmet Telli, Nihat Genç, Ali Haydar Haksal, Ümit Meriç Yazan ve Yahya Tezel ile söyleşiler ise araştırmacıların gözünden kaçmıştır büyük ihtimalle. Bunların hepsi “Ayane Söyleşileri” gibisinden bir başlıkla bir kitapta toplansa fena mı olur?
Deneme, inceleme ve eleştiri alanında Mehmet Erdoğan isminin öne çıktığını ve burada yer alan yazılarının kitaplaştığını vurgulamıştık. Yine Nurullah Çetin’in roman çözümlemesi üzerine yazdığı üç yazının 2003’ten beri altı baskı yaptığına şahit olduğumuz Roman Çözümleme Yöntemi adlı eserinin nüvesini teşkil ettiğini söyleyebiliriz. Ayane’de bu iki isimden sonra deneme-eleştiri alanına en çok çapa vuran isim sanırız Ali İhsan Kolcu’dur. Kolcu’nun dergide yayınladığı “millî romantizm” konulu yazıları, daha sonra kitap çapına ulaştırdığı Millî Romantizm Açısından Cengiz Aytmatov adlı eserine götürür bizi. Kolcu Ağırlıklı olarak Ayane’de ve diğer bazı dergilerde yayınladığı şiirlerini ise Aşkın Rengi Kırmızıdır adlı kitabında toplamıştır. Yine şiir kitaplarının dışında hiçbir nesir kitabı yayınlanmamış bulunan İbrahim Eryiğit de İbrahim Kurşunlu müsteârıyla yazdıkları da dâhil olmak üzere Ayane’de ve diğer dergilerde yazdığı deneme ve eleştiri yazılarını kitaplaştırabilir.
Görüldüğü üzere her dergi bir yazarlar kadrosunu besliyor ve yazdıklarını kitap çapına ulaştırmada birikim oluşturuyor. Ayane de şiirimizin, nesrimizin bugüne gelişinde kendine düşen rolü oynadı. Şimdi artık bu mütevazı toplamdan birkaç kitabın daha neş’et etmesinin zamanıdır.